New Age w przejawie prekognicji we współczesnej kulturze.
Historia przepowiadania przyszłości, zdolności jednostek,
które bez udziału zmysłów potrafiły przekraczać granice czasu i
przestrzeni jest działem bardzo obszernym i posiada wiele swoich punktów
nie do końca wyjaśnionych. Przepowiadanie wydarzeń bardzo często
dyktowane było przez uwarunkowania historyczne miejsca działalności
danej postaci. Również interpretatorzy przepowiedni wiele z nich
dostosowywali na własny użytek dopisując swój komentarz do tekstów i
faktów pozbawiając tym samym oryginał jego wartości historycznej. W
różnych epokach prekognicja raz była traktowana jako znak swoistego
naznaczenia danego człowieka przez bogów, jego wybraństwa, innym razem
znamieniem przekleństwa, czy wręcz opętania przez demony. Nie
zastanawiano się na jakąś szeroką skalę nad jej wyjaśnianiem w świetle
znanych nauk przyrodniczych czy humanistycznych z teologią czele.
Sytuacja zmieniła się zupełnie w XIX i XX stuleciu. Podstawą owej zmiany
było powstanie potężnego prądu kulturowego, który swoimi korzeniami
sięga do kultów i religii starożytnych, oraz – jak już wcześniej
wspomniałem – do nowożytnego spirytyzmu, a któremu na imię New Age. Wraz
z rozwojem tego gigantycznego synkretystycznego konglomeratu
kulturowo-religijnego rozpoczął się rozwój przedstawianej już
parapsychologii. Definicja socjologiczna określa New Age jako: ,, ogół
praktyk życiowych , idei, ruchów społecznych, czy kultów religijnych,
które wyrosły z nastrojów związanych z końcem XX w. Ruch New Age powstał
jako ruch opozycyjny do świata opanowanego przez technikę, gdzie
tradycyjne wartości wypierane są przez dążenie do zaspokajania wyłącznie
potrzeb materialnych. Nowa Era pozwoli człowiekowi zrealizować wszelkie
odwieczne tęsknoty i wykorzystać dane mu przez Stwórcę możliwości’’.
Zwolennicy New Age – najogólniej rzecz ujmując – widzieli wszechświat,
który posiada jednolitą duchową naturę zaś wszystkie istoty żywe są w
tej naturze nieskończenie zakorzenione, są jakby boskimi emanacjami
boskiego wszechświata – wszechpotężnej energii kosmicznej. Człowiek jest
jedynym szczęśliwcem spośród wszystkich istot, bowiem może zjednoczyć
się z boskim umysłem wszechświata m.in. poprzez techniki samorozwoju
duchowego, nawiązywania kontaktu z własną pod- i nadświadomością i
poprzez to dotrzeć do nieskończonej szczęśliwości – zbawienie i wierność
jakiejkolwiek religii są mu w tym zupełnie niepotrzebne. Oprócz tego –
poprzez wyżej wymienione metody może dotrzeć do poznania swoich
poprzednich wcieleń. Może już w doczesności wynurzyć się poza czas i
przestrzeń – dzięki swoim zdolnościom: ducha , umysłu, ciała mentalnego
i astralnego (rozwój zdolności parapsychicznych). Posiada w sobie tak
wielki depozyt mocy wewnętrznych, które przekraczają wszelkie materialne
bariery, a które to pozwalają istocie ludzkiej dotrzeć do pełni
szczęścia i otworzyć się na czyste formy bezosobowej transcendencji.
Pomocne w tym są różne nowe metody mające związek z eksperymentowaniem
na swoim umyśle – czy wręcz całym systemie nerwowym – a są nimi m.in.:
metoda Silvy, wchodzenie na podstawowy poziom psychiczny, wschodnia
medytacja transcendentalna, channeling, psychometria i psychotronika,
medycyna holistyczna – zwana także niekonwencjonalną, stosowanie
przeróżnych elementów pseudo- fizykalnych (różne odmiany radiestezji,
fotografowanie i interpretowanie aury, różdżkarstwo, wachadlarstwo
itp.), stosowanie tak zwanych technik wizualizacyjnych, hipnozy i
autohipnozy – chociażby w celu rzekomego dotarcia do poprzednich
wcieleń, oraz – co bardzo ważne i odsłaniające w gruncie rzeczy
prawdziwe oblicze New Age – odwoływanie się do praktyk okultystycznych,
czy wręcz magicznych w rozmaitych odmianach. To jedynie główne hasła i
najbardziej reprezentatywne aspekty. Jak już wspomniałem New Age stanowi
swoisty amalgamat poglądów religijnych lub pseudoreligijnych. Cały
problem polega na fakcie, iż właściwie w ruchu New Age dokonują się
stałe transformacje w kontekście powszechnej sakralizacji i
pseudomistycznego przeładowania holistycznej wizji wszechświata.
Dziedzina czegoś tajemnego, cudownego, i irracjonalnego obejmuje wiarę i
bardzo różne wspomniane już praktyki. Mocno interesują one
współczesnych, którzy zdają się tworzyć pewnego rodzaju doświadczenia
religijne. Dlaczego? Ponieważ to zaślepienie wyjaśnia globalną sytuację
niepokoju i niezadowolenia; w epoce średniowiecza odpowiedzią na lęki
epoki stały się czary i uprawianie alchemii .Gdy ludzie są w jakiś
sposób zastraszeni, wierzą w los i siły tajemne. Oto jedna z teorii
wyjaśniająca fenomen New Agę. Mało tego; teoria lęków społecznych i
jednostkowych sprawdziła się i sprawdza w naszych czasach, gdyż żyjemy w
kulturze niezwykle ambiwalentnej i obłudnej. Z jednej bowiem strony
wszechobecny racjonalizm, areligijność, materializm, hedonizm,
macdonaldynacja kultury etc. Z drugiej zaś: nie deklarowany zewnętrznie
powrót i skłanianie się dużej części współczesnego konsumpcyjnego świata
do kultów i wierzeń rodem ze starożytności. Wiara w horoskopy, wróżby,
jasnowidzów, wieszczów, wreszcie nastroje apokaliptyczne, którymi
jesteśmy nasączani z różnych źródeł także poprzez mass media. Istnieje
nieprzeciętna potrzeba tego, co istnieje gdzieś poza widzialną
rzeczywistością, aby wyrwać się z życia codziennego, ze strachu przed
utratą pracy, bezrobociem, wojną, czy po prostu przed własnymi
wątpliwościami i próbą usystematyzowania wiedzy o świecie postrzeganego
dzisiaj jako rzekomo poznana na wskroś globalna wioska. Potrzeba ta
dokonuje się w społeczeństwie, które przez owe proces dociera do
irracjonalności. Przyciąganie nowych gnoz i powab cudownego ujawniają
panikę społeczeństwa wysoko uprzemysłowionego, które jest niezdolne
dostarczyć sensu egzystencji choćby trochę przekonującego. Tłumaczy ono
potrzebę wiary, nawet u ludzi kształtowanych mentalnością naukową.
Parapsychologia i New Age cieszą się popularnością, bo wydają się
opierać na prawach naukowych, mało tego: fenomeny takie jak prekognicja
przeplatają się z naukami racjonalnymi co doskonale widać na przykładzie
niektórych aspektów współczesnej futurologii serwowanej w mediach. To
zagadnienie rozwinę w drugim rozdziale mojej pracy. Podobnie
parapsychologia ze swym aparatem obserwacji i doświadczeniem. Wiara ta
nie ma charakteru zamkniętego - stanowi jednak coś na kształt zaklętego
kręgu; astrologia na przykład w połączeniu z wróżbiarstwem wyzwala od
niepokoju egzystencjalnego, gdyż wydaje się dawać pewność dotyczącą
przyszłości. Przewidywania jednak nie są zawsze naukowo uzasadniane:
albo się w nie wierzy, albo nie. Według zwolenników New Age przełom XX i
XXI w. jest czasem na pograniczu astronomicznej Ery Ryb i Ery Wodnika.
Era Ryb jest opisywana jako niespokojna, wojownicza, dualistyczna,
przepełniona konfliktami, podczas gdy era Wodnika jest erą pełnej
harmonii i pokoju. „ Obraz Boga, który można spotkać w pismach
zwolenników New Agę ma swoje korzenie w różnych źródłach. M. Ferguson
powołuje się na mistrza Eckharta, twórcę nadreńskiej szkoły duchowości,
anglosaskiego teologa J. Robinsona oraz filozofia A.Whiteheada. Według
mistrza Eckharta nikt nie może poznać Boga, jeżeli najpierw nie pozna
siebie. Trzeba więc zejść do najgłębszych pokładów duszy, bo wszystko,
co Bóg może zrobić tam się znajduje. Zdaniem J. Robinsona to, co duchowe
i materialne, wewnętrzne i zewnętrzne, boskie i ludzkie jest aspektem
jednej rzeczywistości, która nie może być oddzielona ani podzielona.
A.Whitehead twierdzi, że Bóg jest jak zwierciadło odbijające strukturę
materialnego świata. Świat jest niekompletny, bo jego natura domaga się
istoty opartej na bazie wszystkich rzeczy, która by go uzupełniła. Tą
istotą jest Bóg będący podstawową naturą. Przedstawione źródła
teologiczne i filozoficzne dają ideologom New Agę obraz Boga jako
świadomości wszechświata, którą człowiek może odnaleźć w swoim wnętrzu.
Skoro New Agę posiada pewien obraz Boga to można postawić pytanie, czy
New Agę jest nową religią? Zwolennicy New Agę sami odpowiadają na to
pytanie twierdząc, że w ich ruchu dokonało się przejście od religijności
do duchowości. Mistycy, czyli ci, którzy pragną bezpośredniej wiedzy
byli zawsze, mniej lub bardziej, traktowani jako heretycy. Tak było ze
średniowiecznymi mistykami w obrębie chrześcijaństwa, sufitami w islamie
i zwolennikami kabały w judaizmie. Obecnie, kiedy doktryna traci swój
autorytet a wiedza zastępuje wiarę mistycy zyskują na znaczeniu. Oni
mają dostęp do ukrytej wiedzy, niedostępnej dla dyskursywnego poznania.
Duchowość to doświadczenie, dzięki któremu człowiek może osiągnąć dostęp
do duchowej zawartości każdej rzeczy". Wszystkie te fakty są ważne i
mają swoje odniesienie do rozumienia prekognicji, jako elementu jednego
z wielu owej wizji holistycznego rozumienia wszystkich wymiarów
rzeczywistości. Prekognicja jawi się więc tu jako pewna
pseudosakralistyczna emanacja możliwości struktury psychicznej człowieka
jako bytu absolutnie wolnego we wszelkich przejawach jego życia
zewnętrznego i wewnętrznego. Podchodzi się do niej również jako tylko do
pewnego typu autosugestii, czy sugestii – wtedy prekognicja pod kątem
ujęcia psychokinetycznego stanowi przyszłość wykreowaną jedynie w
podświadomości danego jasnowidza. Co ciekawe: oddzielamy dziś
umiejętności racjonalne od nieracjonalnych, a z drugiej strony mieszamy
te dwa porządki. Taka próba przenoszenia zjawisk religijnych, bądź
magicznych na grunt nauki i prób zrozumienia współczesnej cywilizacji
technologicznej , informatycznej staje się popularna. |